Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi10
Bugün Toplam368
Toplam Ziyaret1815502
Oğuz Adem Selçuk
karaisalihaber@hotmail.com
UN’UN DEĞİRMENDEN GELMESİ
18/08/2015

          Eskiden köylerimizin birçoğunda, akarsu kenarlarında su değirmenleri vardı. Köylüler, buğdaylarını burada öğütürlerdi. Bu değirmenlerin bulunduğu yerlerin arazisi, sarp veya engebeli olduğundan motorlu araçlar ile değirmene gitmek mümkün olmazdı. O zamanlar değirmene at veya eşek ile gidilirdi. Ve bu hayvanların yük taşıma kapasitesi belliydi. O nedenle un çuvalları, ortalama 30–35 kilogram civarında olurdu ve her hayvana iki çuval yüklendiğini düşünürsek, bir değirmen dönüşü, her eve 60–70 kilogram un giriyor demektir.

         Günümüzde ise, bütün köylerimizde olmasa da çok sayıda elektrik enerjisi ile çalışan un değirmenleri bulunmaktadır. Ve un öğütmek için, günümüzde artık at ve eşek yerine traktör gibi, üç tekerlekli ve sepetlikli motosiklet ve kamyonet gibi motorlu araçlar kullanılmaktadır.

           Değirmenden gelen un çuvalı, önce kapının eşiğine indirilir. Burada sıcak un çuvalının soğuması beklenir ve üzerine, evin kadını tarafından seccade örtülür.        Üstüne de tahra, satır ve makas gibi kesici bir demir nesne konulurdu. Kanaatimce seccade (Karaisalı’da “namazla” olarak adlandırılır) una atfedilen kutsallığın veya bereketin bir işareti, demirin buradaki işlevi de, yine Türkler arasında yaşatılan   Şaman inancının Anadolu’da da devam ettirilmesi ve demirin yapısından gelen kutsal koruyuculuk özelliği, bereketli ve dayanıklı olmasıdır.

          Çünkü demir kültü, Ergenekon’dan Çıkış Mitolojisinin Türk halkları arasında çeşitli şekillerde yaşatılmasından dolayı Türklükle bütünleşmiştir.

          Güneş veya ay tutulması esnasında teneke çalınması, kazanın dibinin dövülmesi, tencere kapaklarının birbirine vurulması;

           Loğusa kadını “Alkarısı” basmasın diye yastığının altına bıçak, makas ve tahra gibi kesici demir eşyaların konulması;

          Dolu yağarken saçayağının dışarıya ters olarak bırakılması, bıçak ile dolunun ikiye kesilmesi ve böylece dolunun dineceğine inanılması;

          Nazar değmesin diyerek binaların görünen yerlerine nal asılması;

         Dağda kalan evcil hayvanların kurt ve çakal gibi yırtıcı hayvanlar tarafından zarar görmemesi için, bıçak, makas gibi kesici olan ve kapatılabilen demir aletler üzerine dua okunarak “kurtağzı” bağlanması;

         Eğer vefat eden kimse, kısa sürede toprağa verilemeyecekse veya geceyi evinde geçirmek üzere bekletilecekse ölünün üzerine yine demirden mamul kesici bir aletin konulması, böylelikle ölünün şişmesinin veya kokmasının önlenilebileceğine inanılması; bir başka açıdan bakılınca da üzerine demir bir nesne konularak ölünün kötü ruhlardan korunmasıdır.

         Bütün bunlar, demirin koruyucu özelliğine sığınmaktır ve değirmenden gelen ve sıcaklığını koruyan un çuvalının üzerine bu şekilde demir nesneler konulmasının sebebi de bundandır.

          Ve değirmenden gelen ve sıcaklığını koruyan undan hemen ekmek yapılmaz. Üzerine örtülen ve konulan eşyalarla birlikte en azından akşamdan sabaha kadar soğumaya bırakılır.

          Ayrıca kış hazırlığı için buğday, kuyruk doğmadan değirmende öğütülürse; unun bereketli olacağına inanılır.

 



920 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

MENEMENCİOĞULLARI TARİHİNDE KARAİSALI VE YAKIN ÇEVRESİNDE GEÇEN KAZA, KÖY VE YER ADLARI - 05/08/2024
MENEMENCİOĞULLARI TARİHİNDE KARAİSALI VE YAKIN ÇEVRESİNDE GEÇEN KAZA, KÖY VE YER ADLARI
MENEMENCİOĞULLARI TARİHİNDE KARAİSALI VE YAKIN ÇEVRESİNDE GEÇEN KAZA, KÖY VE YER ADLARI - 23/07/2024
MENEMENCİOĞULLARI TARİHİNDE KARAİSALI VE YAKIN ÇEVRESİNDE GEÇEN KAZA, KÖY VE YER ADLARI
SİYASİ PARTİLERİN KURULMASI VE KAPATILMASINA DAİR DÜŞÜNCELERİM - 17/06/2024
SİYASİ PARTİLERİN KURULMASI VE KAPATILMASINA DAİR DÜŞÜNCELERİM
BÜYÜKŞEHİRLERDE MUHTARLIK KALDIRILMALI - 04/04/2024
BÜYÜKŞEHİRLERDE MUHTARLIK KALDIRILMALI
ELLİ YIL ÖNCESİNDEN BİR HATIRLAMA - 03/12/2023
ELLİ YIL ÖNCESİNDEN BİR HATIRLAMA
CHP KURULTAYINDA DEMOKRASİ SINAVI.. - 06/11/2023
CHP KURULTAYINDA DEMOKRASİ SINAVI..
TÜRKLÜK BİLİNCİNİ KORUMAK (12 Eylül yıldönümünde) - 13/09/2023
TÜRKLÜK BİLİNCİNİ KORUMAK (12 Eylül yıldönümünde)
ÇECELİ DEĞİL KARAİSALI - 12/08/2023
ÇECELİ DEĞİL KARAİSALI
BUNDAN SONRA NE OLUR? - 01/06/2023
BUNDAN SONRA NE OLUR?
 Devamı
AlışSatış
Dolar34.237534.3746
Euro36.906337.0542